O projekcie

Rynek bezzałogowych statków powietrznych jest rynkiem nowych technologii co   oznacza, że jest źródłem innowacji i wzrostu gospodarczego. Szacuje się, że w 2017 r. na świecie sprzedane zostaną drony za 6 mld dol. a w 2020 r. sektor ten wart będzie już 11,2 mld dol. Taka dynamika jest równie imponująca w Polsce, gdyż w 2015 r. branżę wyceniano na ok. 165 mln PLN, a dziś warta jest ponad 200 mln PLN. Powyższe dane stały się impulsem do podjęcia badań w zakresie prawnych aspektów użytkowania dronów. Drony, jak każda nowa technologia, rodzą wiele wyzwań wymagających dyskusji i wypracowania rozwiązań. Rozwój bezzałogowych statków powietrznych oraz ich integracja z systemem lotnictwa załogowego stanowi jedno z najważniejszych wyzwań przyszłości lotnictwa i wymaga opracowania przepisów regulujących kwestie związane z ich użytkowaniem. Na chwilę obecną nie istnieją wiążące przepisy międzynarodowe, które regulowałyby kwestię użytkowania BSP. Określenie zasad użytkowania dronów należy zatem obecnie do kompetencji prawa krajowego. Jednym z pierwszych krajów UE, w którym przyjęto regulacje prawne dla użytkowania BSP była Polska (2013 r.). Na szczeblu europejskim trwają co prawda intensywne prace legislacyjne nad stworzeniem takich przepisów, jednak pierwsze akty prawne UE dotyczące dronów wejdą w życie najwcześniej za około 2 lata. Możliwość wykonywania lotów statków powietrznych, sterowanych przez osoby znajdujące się poza tym statkiem, a nawet przez automatyczne systemy sterowania lotem (w ramach tzw. lotów autonomicznych) wymagają wypracowania szczegółowych rozwiązań dotyczących wielu kwestii technicznych i operacyjnych, wśród których można wymienić m.in. zagadnienia dotyczące zdatności do lotu tj. zasad projektowania, produkcji, dopuszczenia do lotów i obsługi technicznej tych urządzeń, w tym stacji kontroli BSP; przekazywania danych ze stacji kontroli BSP, w tym zabezpieczenia ciągłości przekazywania danych, zabezpieczenia przed bezprawną ingerencją; dostępnych częstotliwości radiowych czy innych technik przekazywania danych; systemów wykrywania ruchu i unikania kolizji w powietrzu; systemów awaryjnych (np. utrata łączności); operatorów BSP, w tym szkoleń i wymagań kompetencyjnych; zasad ruchu lotniczego, szczególnie na małych wysokościach.

Głównym celem projektu jest szczegółowa analiza powyższych zagadnień na bazie dotychczas obowiązujących przepisów krajowych, jak i projektów przepisów UE oraz dokumentów zagranicznych i międzynarodowych.

Analiza ta ma także umożliwić dokonanie oceny wpływu projektowanych przepisów UE na użytkowanie dronów w Polsce. W ramach projektu zostaną także opisane dotychczasowe doświadczenia związane z użytkowaniem i zastosowaniami dronów w Polsce. Analizie zostaną poddane dostępne statystyki krajowe incydentów z udziałem dronów, co pozwoli na wskazanie potencjalnych zagrożeń z tym związanych.

W ramach projektu zostaną poruszone również te kwestie prawne, które wykraczają poza sferę regulacji bezpieczeństwa lotniczego, a które pozostają w związku z użytkowaniem nowej technologii. Chodzi m.in. o relacje między użytkowaniem dronów a prawem własności, ochroną prawa do prywatności, odpowiedzialnością cywilną czy karną.

Wyniki projektu będą przydatne nie tylko przy tworzeniu nowych regulacji prawnych, ale również przy interpretacji już istniejących przepisów. Przyczynią się także do zwiększenia świadomości prawnej użytkowników BSP oraz pozwolą podjąć próbę odpowiedzi na pytania dotyczące wpływu nowej technologii na społeczeństwo.